Voor slechts €65 heb je al een krachtige manuele flitser waar je schitterende foto’s mee kunt maken. Met weinig middelen kun je dus veel effect behalen, vooropgesteld dat je weet hoe flitsfotografie werkt.

Het is dus niet nodig om kapitalen te investeren in geavanceerde TTL reportageflitsers. Is het dan zinloos om met deze spullen te werken? Nee, zeker niet. Kostbare apparatuur biedt voordelen.

Om je meer inzicht te geven in de verschillen, wordt in dit artikel dieper ingegaan op TTL en manuele reportageflitsers. Inclusief een overzicht met de voor- en de nadelen van de uiteenlopende types. Foto: Ingrid van Laar

TTL Flitsers

Nikon Speedlight SB5000, SB910, SB700, Canon Speedlite 600ex, 580ex, 430ex, Sony HVL-F60, HVL-F52, het zijn type flitsers die je misschien bekend in de oren klinken. Daarnaast zijn er nog talloze TTL flitsers van andere bekende en minder bekende merken zoals Yongnuo, Godox, Nissin, Metz, Hähnel e.d.

TTL is een technologie die je in staat stelt om zonder veel omkijken te flitsen. Het regelt in feite automatisch de flitskracht die nodig is voor het maken van een flitsfoto.

Hoewel TTL niet altijd de meest nauwkeurige belichting oplevert, biedt het wel veel gemak bij wisselende lichtsituaties en bij onderwerpen die steeds een andere afstand tot de flitser hebben. Denk bijvoorbeeld aan reportagefotografie zoals fotograferen bij evenementen of trouwerijen. Gebeurtenissen volgen elkaar in rap tempo op en meestal is er onvoldoende tijd om de manuele instellingen op de flitser te fine-tunen.

In welke situaties komt TTL goed van pas?

In omstandigheden waarbij de afstand van de flitser tot het onderwerp steeds wisselt, zoals bij feesten, conferenties, trouwerijen, straatfotografie en dergelijke.
Bij het flitsen in snel wisselende lichtsituaties, bijvoorbeeld overdag waar bewolkt licht en zonlicht elkaar afwisselen.
Als je snel moet werken en onvoldoende tijd hebt om flitsinstellingen te wijzigen.
Bij indirect flitsen waarbij je het flitslicht laat reflecteren via een plafond of muur.
Als je fotografeert met de flitser bovenop de camera, ook wel on-camera flitsen genoemd.

12 Voordelen van geavanceerde TTL flitsers

Uitgebreide mogelijkheden en gemak bij het indirect flitsen. Bij TTL berekent de flitser automatisch hoeveel flitslicht nodig is als je flitst via een muur, plafond of ander reflecterend oppervlak.
Zowel TTL als manuele flitsmodus.
High Speed flitsen.
Flitsen op het 2e gordijn, ook wel achterste gordijn of Rear genoemd.
Stroboscopisch flitsen, ook wel Multi of RPT (repeat) genoemd.
Ingebouwde draadloze flitsbesturing.
Aansluiting voor een flitskabel.
Automatisch zoomen bij verschillende brandpuntsafstanden.
LCD scherm met flitsinformatie.
Autofocus hulplicht.
Een grote flitsopbrengst.
Een lange flitsafstand.

3 Nadelen van geavanceerde TTL flitsers

Duur in aanschaf.
Door de vele mogelijkheden en knoppen lijkt het een ingewikkeld apparaat. Dat kan vooral lastig zijn als je net begint en je nog niet weet waar alle functies toe dienen.
Niet compatibel met andere merken camera’s.

Manuele flitsers

Yongnuo YN560, Godox TT660, Nissin Di700, Cactus RF60 e.d. zijn manuele flitsers die je voor een gering bedrag te koop zijn.

Manuele flitsers zijn wars van complexiteit. De weinige knoppen en keuzemogelijkheden maakt de bediening van deze flitsers heel makkelijk!

Manuele flitsers ondersteunen alleen de manuele flitsmodus. In tegenstelling tot TTL is er geen automatische meetmethode. Met de manuele flitsmodus stel je zelf de flitskracht in. Heb je meer licht nodig, dan verhoog je simpelweg de flitskracht. Heb je minder nodig, dan verlaag je die. Vergelijk het maar met een dimmer waarmee je het licht in je kamer kunt verhogen of verlagen.

Omdat je het flitslicht afstemt op het punt waar het licht moet vallen (het onderwerp) is manueel flitsen de meest accurate belichtingsmethode. Maar het handmatig veranderen van de flitskracht vergt net iets meer aandacht dan bij TTL flitsen. Om die reden is de manuele flitser minder geschikt als je snel moet reageren bij foto-opnames. Denk hier bijvoorbeeld bij het fotograferen van trouwerijen of andere evenementen waarbij je onderwerp steeds op een andere afstand staat.

De manuele flitser is uitermate geschikt om in te zetten als je onderwerp niet van afstand verandert. Daarbij valt te denken aan (draadloze) flitsfotografie bij portretten, stillevens en alle andere gestileerde fotografie in de studio of op locatie. Daarbij is er voldoende tijd om datgene aan te passen wat relevant is:

het flitslicht verhogen of verlagen

de (flits)lichtstraal verbreden of versmallen

In welke situaties kies je voor manueel flitsen?

Als de afstand tussen de flitser en het onderwerp constant is.
Als er geen hectiek of tijdsdruk is bij de opnames.
Wanneer je met precisie de lichtopbrengst wilt regelen.
Bij gestileerde flitsfotografie.

6 Voordelen van manuele flitsers

Voordelig in aanschaf.
Eenvoudig in gebruik.
Compatibel met camera’s van verschillende merken.
Bij draadloze flitsfotografie te gebruiken tezamen met andere types en merken flitsers.
Een grote flitsopbrengst (bij flitsers met een hoog richtgetal).
Een lange flitsafstand (bij flitsers met een hoog richtgetal).

2 Nadelen van manuele flitsers*

Geen instelmogelijkheden zoals High Speed, TTL en stroboscopisch flitsen.
Geen of geringe informatie op het LCD scherm van de flitser.
De zoomstand van de flitser werkt niet automatisch. Je dient handmatig de positie van de flitsbuis in de zoomkop aan te passen.

*Deze nadelen spelen geen rol van betekenis als je die functies niet nodig hebt.

Meer leren over Flitstechnieken? Download de Begrippenlijst Flitsfotografie. Het is gratis en geeft een opsomming van meer dan 60 termen over on-camera en off-camera flitsen.

Verdiepende uitleg en praktijkoefeningen van flitsen? Bestel een van de instructieboeken of kom naar de workshop Flitsfotografie.