Sonja van Driel

Voor een Heldere Kijk op Fotografie
  • Boeken en Workshops
  • Flitsfoto’s
  • Artikelen
  • Over Sonja

Fotograferen in de manuele camerastand, hoe doe je dat?

Als je volledige controle over de belichting van je foto wilt krijgen dan werk je het beste met de handmatige instelling van je camera.

Fotograferen in de manuele camerastand lijkt misschien omslachtig, maar je krijgt er snel handigheid in.

Bij iedere foto die je maakt stel jij zelf een diafragma, sluitertijd en ISO in.

Welke instelling je precies kiest is onder meer afhankelijk van de hoeveelheid aanwezig licht in de scène.

 

De automatische lichtmeter

Het aanwezige licht wordt gemeten met de zogenaamde reflecterend-licht-meter. Spiegelreflex- en systeemcamera’s hebben zo’n  lichtmeter ingebouwd. Deze wordt ook wel automatische lichtmeter genoemd. De lichtmeter wordt geactiveerd zodra de ontspanknop op de camera half wordt ingedrukt.

De lichtmeter in verschillende type camera’s laten een “0” punt in het midden zien en een “-” punt en “+” punt aan de linker- of rechterkant.
Het kan worden weergegeven zoals op deze afbeelding en wordt zichtbaar onderin het zoekerbeeld of op het LCD scherm achter op de camera.
Het zwarte balkje op deze belichtingsmeter geeft aan dat de camera een gemiddelde belichting in het beeld herkent. In het algemeen zal de gemaakte foto goed belicht zijn. Staat het balkje aan de “–“kant, dan zal de foto onderbelicht zijn en staat het aan de “+”kant dan zal de foto overbelicht zijn.

Laten we de voorbeeldfoto van de groene gevel eens onder de loep nemen.

Het aanwezige licht in een scène wordt gereflecteerd; sensoren meten op verschillende punten over het beeldvlak het binnenkomende gereflecteerde licht.  Er komen lichte en donkere tinten voor, theoretisch varieert dat van wit naar zwart. Het gemiddelde is dan ongeveer grijs. De camera gaat er dan ook van uit dat het gemiddelde van elke opname grijs moet zijn. In vaktermen spreekt men dan over 18% grijs.

De lichtmeter zoekt dus naar een gemiddelde belichting. De automatische lichtmeter in de camera berekent de belichting aan de hand van het terugkaatsende licht van de scène. De scène in deze foto reflecteert middentinten en er zijn geen extreem lichte of donkere vlakken in beeld.

De lichtmeter in de zoeker van de camera staat op “0”.  Met de camera-instelling f/5.6, 1/2000sec en 100 ISO wordt de foto correct belicht.

Over het algemeen kun je stellen dat je bij een gemiddelde lichtreflectie zoals in deze foto, je erop kunt vertrouwen dat de “0” op de lichtmeter een juiste indicatie is. Maar er zijn situaties denkbaar dat er afwijkende lichtreflecties zijn.

 

Afwijkende lichtreflecties

Niet iedere foto bevat een gemiddelde lichtreflectie. Bij foto-opnames varieert de mate van reflectie. Deze wordt bepaald door de kleur en het materiaal van het onderwerp. Wit reflecteert meer licht dan zwart, een glanzend voorwerp reflecteert meer licht dan een mat voorwerp, een witte, volledig bewolkte lucht reflecteert meer licht dan een blauwe lucht. Lichtrijke scènes reflecteren al snel zo’n 50% meer licht, terwijl donkere scènes maar zo’n 7% van het licht reflecteren. De lichtmeter in de camera houdt daar geen rekening mee.

 

Overbelichten bij veel witte reflecties

Stel, we fotograferen een scène met veel lichte tinten. Bijvoorbeeld zoals de foto’s van deze schapen in de sneeuw. We gaan ervan uit dat de lichtmeter van de camera een gemiddelde reflectie meet en kiezen een instelling waarbij de lichtmeter op “0” komt te staan. Het gevolg is echter dat de foto wordt onderbelicht.

Deze foto is gemaakt met f/4.5 – 1/125sec – 400 ISO. De  belichtingsmeter staat op “0”. Helaas, de foto is onderbelicht. De camera denkt dat er voldoende licht op de sensor is gevallen om een correct belichte foto te maken. Dat is niet het geval. De sneeuw reflecteert veel meer licht dan gemiddeld! De automatische lichtmeter vertaalt deze lichte partijen naar een gemiddelde tint. De scène wordt daardoor te donker afgebeeld. De lichtmeter had eigenlijk moeten worden gecorrigeerd.

 

Bij deze foto is de lichtmeting gecorrigeerd. We maken de foto opnieuw maar nu met een correctie in de belichting van één stop. We veranderen de sluitertijd van 1/125sec naar 1/60sec. De sluiter staat een stop langer open. We geven als het ware de camera opdracht om de scène langer te belichten. De lichtmeter gaat dan naar de richting van de “+”. Nu de lichtmeting met één stop is gecorrigeerd, is de foto goed belicht.

 

 

Onderbelichten

De omgekeerde redenering geldt ook. Foto’s met veel donkere beeldvlakken moeten worden onderbelicht.

Dit onderwerp bevat voornamelijk donkere beeldvlakken. Bij deze afbeelding staat de lichtmeter op “0”. De lichtmeter detecteert een lage reflectie en zal de foto te lang belichten. Het hele beeld is overbelicht. De camera ‘denkt’ dat er genoeg licht op de sensor is gevallen met f/4.5, 1/30sec en 400 ISO, maar er wordt veel minder licht gereflecteerd dan het gemiddelde. De foto krijgt teveel licht.
Bij de volgende opname hebben we de lichtmeter met opzet gecorrigeerd. We onderbelichten de opname met één stop door de sluitertijd te verkorten van 1/30sec naar 1/60sec. De sluiter staat korter open waardoor er minder licht op het onderwerp valt. We geven als het ware de camera de opdracht om korter te belichten dan wat wordt aangegeven op de lichtmeter. Nu is de foto goed belicht.

Hoe corrigeer je de stops?

Bij de foto’s van de reportageflitser hebben we de belichtingsmeter met opzet gecorrigeerd door te kiezen voor een snellere sluitertijd. Maar we hadden dit evengoed kunnen compenseren door het diafragma van f/4 naar f/5.6 te zetten of de ISO te veranderen van 1600 naar 800 ISO. Een stop is een stop, ongeacht of je die bij diafragma, sluitertijd of ISO compenseert.

 

Een combinatie van stops

Wil je meer dan één stop corrigeren dan kun je hiermee zelfs combineren. Stel, je hebt de camera ingesteld op f/8 – 1/250sec – 200 ISO. Je wilt twee stops overbelichten, maar de sluitertijd wil je niet veranderen. Dan kan je de twee stops overbelichting op verschillende manieren corrigeren:
f/5.6 – 1/250sec – 400 ISO (combinatie van diafragma en ISO)
of
f/4 – 1/250sec – 200 ISO (twee stops diafragma)
of
f/8 – 1/250sec – 800 ISO (twee stops ISO)

___________________________

Wil je leren flitsen met reportageflitsers, dan is basiskennis van fotografie essentieel. Omdat je het flitslicht toevoegt aan het aanwezige licht, moet je eerst weten hoe je een foto belicht zonder flitser. Heb je dat door, dan kun je de volgende stap zetten om je fotografie een boost te geven: Flitsen!
Flitsen met een Reportageflitser, van toevalstreffer naar voltreffer
Praktijkboek Draadloos Flitsen

Share this:

  • Klik om te delen met Twitter (Wordt in een nieuw venster geopend)
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend)

Gerelateerd

Gerelateerde artikelen

  • artikel flitsfotografie

    Fotograferen met bestaand licht versus flitslicht

  • verboden te flitsen

    6 Situaties waarin je de flitser niet kunt of mag gebruiken

  • DOF calculator

    Scherpte-diepte berekenen

    Vaak wordt gedacht dat een grote lensopening van bijvoorbeeld f/4 veel onscherpte geeft en een kleine lensopening van bijvoorbeeld f/16 juist veel scherpte. Dat is ten dele waar. Het diafragma is maar één van de drie factoren die de scherptediepte in een foto bepalen.

    Share this:

    • Klik om te delen met Twitter (Wordt in een nieuw venster geopend)
    • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend)
  • De belichtingsdriehoek

    De belichting van iedere foto, hoe donker of licht het ook is, wordt bepaald door drie factoren: Diafragma, Sluitertijd, ISO. De Engelse term voor diafragma is Aperture, ook wel aangeduid met A. Sluitertijd is Shutter en wordt aangeduid met S. ISO is de internationale term voor de lichtgevoeligheid. Een leuk weetje: ASISO bestaat uit de letters van de belichtingsdriehoek.

    Share this:

    • Klik om te delen met Twitter (Wordt in een nieuw venster geopend)
    • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend)

Winkelmand

Producten

  • Instructieboek Flitsen met een Reportageflitser
    Waardering 4.90 uit 5
  • Praktijkboek Draadloos Flitsen
    Waardering 4.89 uit 5
  • eBook - Praktijkboek Trouwfotografie
    Waardering 4.50 uit 5
  • eBook - Opdrachtgever in Beeld
    Waardering 5.00 uit 5
  • Workshop Flitsfotografie via Zoom
    Waardering 4.94 uit 5

=======================

BEGRIPPENLIJST FLITSFOTOGRAFIE
Wat is Rembrandtverlichting, 1e en het 2e gordijn, High Speed flitsen, Master en Slave?
Download de begrippenlijst met uitleg van maar liefst 60 begrippen.

=======================

 

Volgen

Klantinformatie

Veelgestelde vragen
Klantreacties
Download Begrippenlijst Flitsfotografie
Algemene voorwaarden

Contact

Uitsluitend maar uitstekend digitaal bereikbaar.
Deze website maakt gebruik van cookies. Lees onze algemene voorwaarden.Ik snap het!